درآمدی مبنایی بر سیاست خارجی ج. ا. ایران از منظر برنامههای معطوف به سند چشمانداز

سند چشم انداز بیست ساله کشور موسوم به ایران ۱۴۰۴ با هدف توسعه کشور طراحی گردیده و تاکنون یک برنامه میان مدت پنج ساله را برنامه چهارم سپری نموده و از برنامه پنجم هم بیش از دو سال گذشته است. در تمامی برنامه های توسعه، حتی برنامه های اول تا سوم، موضوع سیاست خارجی کشور، برجستگی خاصی داشته و پیوسته مفاهیم مندرج در سند چشم انداز را نظیر تعامل مؤثر و سازنده در نظام بین الملل با هویت انقلابی و اسلامی و بسط همکاری ها و رعایت اولویت ها در منطقه و جهان اسلام، تعقیب و ترجمان نموده است. در این میان، ثبات در مبنا، تغییرات تدریجی و مستمر در ملاحظات و ذکر اولویت های تقدم و تعامل، شاخص های اصلی برنامه های توسعه معطوف به سند چشم انداز در عرصه سیاست خارجی بوده، که این مقاله با برجسته سازی آن ها به صورت تطبیقی، وجوه اشتراک و افتراق آن ها را پردازش و درنهایت سیاست هایی را استخراج و توصیه نموده است. براین پایه، فرضیه مقاله این است که برنامه های معطوف به سیاست خارجی ج. ا. ایران، تفاوت های مبنایی با یکدیگر نداشته و حتی مفاهیم و مضامین مندرج در آن ها نیز کم وبیش ثابت است. اما از حیث رویکردی سه برنامه پنج ساله اخیر در میان سه عنصر اقتصاد، سیاست و فرهنگ، نوسانات اندکی را نمایش می دهند.